27 марта 2022, 09:15

Все знают Купаловский. А какие еще театры есть в Беларуси? Говорим о Бресте и Витебске

27 марта отмечают Всемирный день театра. Девиз этого дня - "Театр как средство взаимопонимания и укрепления мира между народами".

Брестский академический театр драмы

Как брестчане любят проводить досуг, можно судить по тому, что на отдельные спектакли и мероприятия их театра драмы не так и легко попасть. Например, билеты на традиционный проект ко Дню театра были раскуплены через 40 минут после появления в продаже, и его решили проводить два вечера подряд - 25 и 26 марта.

- "Ночь в театре" - большая программа, - рассказала генеральный директор Брестского академического театра драмы Анна Сеньковец. - Она включает в себя интереснейший квест, по лабиринту театра, выступление симфонического оркестра, концертную программу "Актеры читают". В рамках квеста участники будут искать ответы на загадки и проходить испытания, одновременно попадая в таинственный мир закулисья. Успех ждет того, кто хорошо знает нашу историю и репертуар театра.

Первый сезон БАТД начался в декабре 1940-го, но война прервала на три года творческие планы коллектива. С наступлением мира вернулась и культурная жизнь в город. Тогда, в 1944-м, наставниками местных артистов стали мхатовцы, ученики самого Станиславского.

За без малого 80 лет сыграно множество спектаклей. Естественно, когда ты живешь и трудишься на такой героической земле, то в твоем репертуаре появится произведение про подвиг первых защитников страны от фашистов. В 1953 году спектакль "Брестская крепость" назвали значительным событием в Беларуси, про местный драмтеатр узнали во всем Союзе, а постановка с аншлагом прошла на сцене Кремля в Москве.

Но нельзя сказать, что коллектив живет только прошлыми достижениями и успехами. Четверть века он проводит у себя международный театральный фестиваль "Белая вежа". О его престижности и популярности лучше говорят цифры: за 25 лет в нем приняли участие коллективы из 50 стран мира, в рамках его показано более 450 спектаклей, их увидели свыше 250 тысяч зрителей - и это не считая уличных представлений. Создателем фестиваля "Белая вежа" является художественный руководитель Александр Козак.

Сегодня без этого праздника уже сложно представить осенний Брест. В сентябре в город съезжаются артисты, режиссеры, критики из многих стран, а также белорусы, ценящие искусство перевоплощения. Коллектив БАТД уже готовится к 26-му фестивалю, который будет посвящен Году исторической памяти.

В репертуаре театра драмы сегодня - 24 спектакля. На апрель запланированы сразу две премьеры. Многие предпочитают отдохнуть и от души посмеяться, придя на комедии "Три красавицы", "Отчаянные тетки", а также задуматься о реалиях жизни, посмотрев "Мещанскую свадьбу". Полный зал собирает спектакль "Олеся" по одноименной повести Александра Куприна. С интересом молодежь посещает сказку "Маленький принц", постановку "Дорогая Елена Сергеевна", криминальную авантюру "Похищение Джонни". Уже 10 лет на сцене драматическая баллада "Пойти и не вернуться" по Василю Быкову.

На сайте учреждения ко многим спектаклям есть трейлеры. Несколько секунд просмотра - и уже хочется брать билет. Кстати, их стоимость совсем невысокая - от 8 до 13 рублей. Жителям Брестчины даже не надо ехать в областной центр, чтобы увидеть некоторые спектакли.

- Из-за эпидемиологической обстановки последние два года мы не имели возможности выезжать в районы, но на данный момент формируем план гастролей по области, - рассказала Анна Сеньковец. - Обещаем, что лучшие наши спектакли земляки смогут увидеть у себя дома. Уверена, они нас с нетерпением ждут, а нам есть чем их порадовать и удивить.

Віцебск. Беларускі тэатр "Лялька"

У лялечных тэатраў ёсць свой Міжнародны дзень, які адзначаецца 21 сакавіка. З гэтай нагоды ў мінулую нядзелю калектыў "Лялькі" зрабіў для сваіх гледачоў вялікае свята з сюрпрызамі, прэм'ерай спектакля "Чарамара", майстар-класамі, фотазонамі, інсталяцыямі. У дзяцей і дарослых была магчымасць бліжэй пабачыць лялькі розных тыпаў: марыянеткі, трасцявыя, планшэтныя, пальчыкавыя, роставыя. І нават паспрабаваць імі кіраваць. Аказваецца, не такая ўжо простая справа ажывіць іх, і прафесіяналы з асобнымі ўпраўляюцца толькі ўдвух. У сваіх спектаклях віцебчане выкарыстоўваюсь усе вядомыя тыпы тэатральных лялек, у адным - нават некалькі відаў. У іх вельмі мала шырмавых пастановак - гэта калі паказваюцца толькі лялькі. У большасці сваёй - розныя прапорцыі лялечнага і жывога плана.

Усе спектаклі ладзяцца на беларускай мове. Як гэта ўспрымаюць маленькія і вялікія глядачы?

- Натуральна, - адзначае Людміла Сіманёнак, кіраўнік літаратурна-драматургічнай часткі тэатра. - Наш калектыў працуе на высокім эстэтычным узроўні, пацверджаным Гран-пры шматлікіх міжнародных фестываляў, і нас у свеце разумеюць без перакладу.

З апошніх значных перамог калектыву - Нацыянальная тэатральная прэмія. Спектакль "Лялькі Ціма Талера, або Прададзены смех" адзначаны адразу ў трох намінацыях.

- Гэта было вельмі значна і ганарова, - з задавальненнем прызнаецца дырэктар Беларускага тэатра "Лялька" Аляксандр Грыгор'еў.

У рэпертуары "Лялькі" - 50 спектакляў, з іх - 39 для дзяцей і 11 - для дарослых. У кожнай пастаноўкі свой лёс, адны хутка сыходзяць са сцэны, іншыя жывуць доўга. Як, напрыклад, казка "Дзед і Жораў", менавіта з яе ў 1986 годзе пачалася гісторыя тэатра "Лялька". Спектакль быў некалькі разоў адзначаны міжнароднымі ўзнагародамі і па-ранейшаму застаецца адным з любімых у гледачоў. Не знікаюць з афішаў і такія пастановы, як "Дапытлівы слонік", "Церам-церамок", "Яшчэ раз пра Чырвоную Шапачку" і многія іншыя. У віцебскага лялечнага тэатра ёсць унікальны спектакль, яго спецыяльна задумвалі як вулічны, артысты працуюць на хадулях, у масках, неверагодных касцюмах і з марыянеткамі. Ён называецца "Зыход" і прысвечаны найвядомейшаму мастаку Віцебска Марку Шагалу.

- У нашай творчасці арганічна спалучаецца забаўляльны і выхаваўчы момант, - падкрэслівае Людміла Сіманёнак і з усмешкай дадае: - Мы ніколі не вучым дрэннаму, а калі вучым добраму, то гэта ніколі не бывае занудна. Праз нашы спектаклі малыя спазнаюць свет, узбагачаюцца духоўна. Наш мастацкі кіраўнік Віктар Ігнатавіч Клімчук упэўнены, што для дзіцяці знаёмства з тэатрам павінна пачынацца менавіта з тэатра лялек, які больш за іншыя абуджае яго фантазію.

На пытанне, ці кожны юны віцябчанін хоць аднойчы бываў у сваім мясцовым лялечным тэатры, Людміла Іванаўна адказвае адмоўна. На жаль, ёсць бацькі, якія водзяць сваіх сыноў і дачок толькі ў забаўляльныя цэнтры.

Але ж у тэатра шмат сяброў як з абласнога цэнтру, так і з іншых гарадоў. Вялікая група аматараў штомесяц прыязджае з Полацка ды Наваполацка, жыхары сталіцы таксама не рэдкія госці ў віцебскіх лялечнікаў. Пра незвычайны і ўнікальны тэатр на беразе Віцьбы ведаюць і ў многіх краінах свету. Дзякуючы ў тым ліку і штогадоваму праекту "Лялечны квартал", які ладзіцца ў межах Міжнароднага фестывалю мастацтваў "Славянскі базар у Віцебску".

- Штогод у ліпені да нас прыязджаюць лялечныя тэатры з розных гарадоў Расіі і Беларусі. Былі і са Швецыі, - расказаў Аляксандр Грыгор'еў. - Кожны фестываль - гэта абмен досведам, знаёмствы, сустрэчы. Лялечнікі ўвогуле вельмі дружныя, усе адзін аднаго ведаюць. Стараемся запрашаць да сябе ў Віцебск калектывы са статуснымі спектаклямі, хто мае значныя ўзнагароды. Чарнавая праграма "Лялечнага квартала" на лета сфарміравана. Будуць калектывы з Іванава, Пензы, Пярмі, Махачкалы, таксама калегі з Гродна… Пакажам і свае апошнія прэм'еры. Скажу вам па сакрэту, я заўсёды ў дырэкцыі фестывалю з гонарам пытаюся: на які праект "Славянскага базару" няма білетаў? І з вялікім задавальненнем адказваю: на "Лялечны квартал".

***

В Беларуси 28 профессиональных театров: 18 драматических, 7 кукольных и 3 музыкальных. 11 театров находятся в столице и 17 - в регионах: 4 - на Гомельщине, по 3- в Брестской, Гродненской, Могилевской областях, по 2 - в Витебской и Минской.

| Светлана КИРСАНОВА, газета "7 дней", фото БЕЛТА.

ПЕРЕПЕЧАТКА ДАННОГО МАТЕРИАЛА (ПОЛНОСТЬЮ ИЛИ ЧАСТИЧНО) ИЛИ ИНОЕ ЕГО ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ЗАПРЕЩЕНЫ

Хотите одеться, как героини "Служебного романа"? Оказывается, это все еще модно

Собрал трансформера из двух "жигулей". Этот белорус создает удивительные скульптуры